Stadia van LUIKS HOUTSNIJWERK door Ornamentsnijder Patrick Damiaens

Dit zijn de verschillende stadia voor het sculpteren van een paneel.
Het voorbeeld is een Buffetkast uit het Spaans Gouvernement Museum in Maastricht.

 1 - Er wordt eerst een ruwe schets gemaakt. Dit gebeurt met een rood schetspotlood. De oorsprong van het motief kan van een orgineel afkomstig zijn (mits eventuele onvolmaaktheden gewijzigd) of voortkomen uit een eigen creatie, in de zelfde geest.

 

2 - De ruwe schets wordt helemaal uitgegomd en de juiste vormgeving blijft behouden door deze aan te dikken met een potlood. Mogelijke wijzigingen zijn in dit stadium nog mogelijk.Deze fase is zeer belangrijk (een lelijk ontwerp betekend namelijk een lelijk eindresultaat).

 

3 - De correcte tekening wordt op een calqueerpapier overgetekend en tegelijkertijd op het hout bevestigd d.m.v. duimspijkers. De tekening wordt d.m.v. doorslagpapier (carbonpapier) en een kraspen aangebracht op het hout. Het motief bevindt zich nu op het paneel.

 

4 - D.m.v. een bovenfrees haalt de ornamentist het hout rond de tekening ruw weg, zodat er een werkfond gecreeerd wordt.

5 - Met een zelfgemaakt schraapstaal ontdoet hij de fond van oneffenheden en resten.

6 - Het eigenlijke sculpteren kan beginnen. Deze fase heet modelleren. Jarenlange studies en voltijdse ervaring zijn van cruciaal belang.

 

7 - Nu komt het belang van het correct uitfrezen naar voor. Omwille van het modeleren verdwijnt de orginele tekening.In deze fase wordt de tekening terug aangebracht op het paneel d.m.v. een markeerpen.

 

8 - De tekening wordt juist gestoken, de beitels dienen in deze fase als tekenmateriaal . men mag niet tegen de fond steken, zodat kleine veranderingen nog kunnen aangebracht worden.

9 - Het rest hout rond de tekening wordt verwijderd.

 

10 - De fond wordt nu goed afgewerkt. Eventuele oneffenheden en houtresten worden verwijderd.

 

11 - Het verlengde van de douchine, die door de meubelmaker werd aangebracht wordt afgewerkt. Het is van zeer groot belang dat deze identiek is met het gedeelte dat machinaal werd aangebracht.

12 - Dit is de belangrijkste fase van het motief. De ornamenten krijgen hun juiste hoogte. Inzicht in de diepte en het relief van het ornament, alsook de maximale diepte van het ornament kunnen inschatten, zijn van groot belang, evenals routine en ervaring in de materie. Het gebruik van gipsmodellen en beeldmateriaal kan ook zeer nuttig zijn in dit stadium.

 

13 - Het paneel is af en kan nu teruggebracht worden naar de meubelmaker om verwerkt te worden in het daartoe bestemde meubel.

Meer informatie bij Patrick Damiaens

www.patrickDamiaens.be 

HOUTSNIJDER, ornamentsnijder een zeldzaam kunstambacht

 ' De laatste voltijdse houtornamentist van Vlaanderen '

Patrick Damiaens behoort tot een uitstervend ras. Hij is de laatste voltijdse houtornamentist van Vlaanderen, gespecialiseerd in authentiek Luiks houtsnijwerk. Een job waar je monnikengeduld bij nodig hebt. “Maar iemand moet nu eenmaal het historische erfgoed van ons land in ere houden.”

Bron TRENDS Nov. 2009

Patrick Damiaens

Het begin van elke werkdag ziet er voor Patrick Damiaens (46) grotendeels hetzelfde uit: hij trekt zijn witte stofjas aan, gaat naar zijn werkbank en neemt een van zijn vierhonderd netjes gerangschikte beitels ter hand.
Om vervolgens te schaven en te schuren tot hij de perfectie gevonden heeft. Het vergt veel van zijn concentratie. 

Meestal hangt er een gewijde stilte in zijn werkplaats, al luistert de Maaseikenaar soms ook naar klassieke muziek. Liefst muziek die past bij de stijl waarin hij aan het werken is. En af en toe vertrekt hij naar een belendende kamer of naar buiten om even te ontspannen.

 Het is lastig werk, zowel mentaal als fysiek. “Vroeg werkte ik wel tien uur per dag, maar dat kan ik nu niet meer. Het is te lastig
geworden om zolang te blijven rechtstaan. Maar ik ben wel voortdurend met mijn werk bezig. Ik zit voortdurend te kijken... Ik werk trouwens ook graag ’s avonds, wanneer er alleen maar nutteloze programma’s zijn op tv. Concentratie is heel belangrijk in mijn job: één foutje en het ornament waaraan ik bezig ben, is verloren.” 

LUIKS HOUTSNIJWERK
In tijden waarin industrieel
gefabriceerde designmeubelen het gros
van de interieurs inpalmen, is het
ambachtelijke houtsnijwerk van
Damiaens bijna anachronistisch.

 Luiks houtsnijwerk 

In tijden waarin industrieel gefabriceerde designmeubelen het gros van de interieurs inpalmen, is het ambachtelijke houtsnijwerk van Damiaens bijna anachronistisch.
Hoe raakt een jonge kerel geïnteresseerd in een oud ambacht als houtsnijwerk en meer specifiek in Luiks
houtsnijwerk?

“Tja, hoe gaat dat? Mijn ouders trokken me als kind overal mee naartoe, soms tegen mijn zin. We gingen veel naar musea. In de bib zat ik altijd in de boeken die je niet mocht uitlenen: over geschiedenis en kunstgeschiedenis. Ik wou eerst archeoloog worden, maar ik had er de brains niet voor. Ik kwam op de vakschool terecht, en heb daar zes jaar meubelmakerij en één jaar houtsnijwerk gedaan. Daarna heb ik
nog een opleiding ornamentist van drie jaar gevolgd in Luik, in het Don Bosco Insituut.

Ik heb daar de smaak helemaal te pakken gekregen, samen met mijn voorliefde voor archeologie en kasteelbezoeken.” Het beroep van Damiaens is aan het uitsterven. Hij is de laatste voltijdse houtornamentist
van Vlaanderen. “Mijn school in Luik, het Don Bosco Instituut, moest twee jaar geleden mijn opleiding stopzetten “Er zijn te weinig studenten, maar dat komt omdat het Ministerie van Onderwijs vreemde eisen oplegt, zoals een verplichte vooropleiding meubelmakerij, en deze eis gekoppeld aan de nodige subsidies.

Ik word daar heel lastig van. We laten ons patrimonium verloederen. Maar ik doe verder. Iemand moet het historische erfgoed van ons land in ere houden.” 

Luikse Meubelen

Een beetje archeologie 

Zo gek ver van zijn eerste liefde zit
hij sowieso niet met zijn huidige job, vindt Damiaens. “Wat ik nu doe, is ook een beetje archeologie. Ik hou
een oud ambacht in stand. Ik weet dat het Luikse meubel niet zo bekend is in het westen van het land, maar in Limburg wel. Het is een geraffineerd meubel, niet plomp of bombastisch. Het is wel zwaar, maar het
heeft een mooie verfijning. Met de juiste spots erop kan het ook in een modern interieur.
Door die verfijning is het een heel delicate job. Ik zit nu te werken aan iets dat 2,5 mm dik is. De kunst is om dat zo te maken dat je daar een maximaal reliëf uit krijgt en het er dikker uitziet. Lichtinval is daarbij heel belangrijk. Of er veel vraag is naar wat ik doe?

Wel, Luiks meubilair is maar een van de zaken die ik maak. Als iemand me een binnendeur in neogotische stijl of in Italiaanse barok vraagt, dan maak ik dat ook. Ik vervaardig trappen, deuren, lambriseringen, klokken, historische restauraties, wat je maar wil. Als er maar ornamenten op zitten. We hebben zo’n uitgebreide collectie boeken en naslagwerken dat we klanten goed kunnen bedienen. Op basis daarvan maken we, mijn meubelmaker en ik, een ontwerp in dezelfde geest.”

Hoog-relief houtsnijwerk in lindehout

Iets anders dan minimalisme aub

De klanten van Damiaens zijn bijna zonder uitzondering particulieren. Particulieren die goed in de slappe was zitten, want het werk van Damiaens is arbeidsintensief en tijdvretend en dus ook duur. “Ik werk voor vermogende mensen, dat klopt. Als je aan kasten vier maanden moet sculpteren, dan is dat een serieus bedrag. 

Ik heb een deur in ‘Georgian’ stijl gemaakt voor een tandarts uit Duitsland, iemand met 21 mensen personeel. Het is altijd de klant die de prijs bepaalt en die prijs bepaalt vervolgens hoeveel tijd ik erin steek. Ik verdien er natuurlijk mijn brood mee, maar ik vind het vooral mooi als ik mensen kan tonen dat er iets anders bestaat dan wegwerpmeubelen of minimalistische interieurs. Soms vermoeiend, mensen
ervan overtuigen dat er ook een alternatief bestaat.”

Patrick Damiaens op Biënnale Classica 2011

Op zoek in de lichtstad

Van zijn werk geniet hij met volle teugen, beklemtoont Damiaens. Hij is er constant mee bezig, op het maniakale af. “Ja, dat is waar (lacht). Als ik naar Parijs ga, zie ik niets van de stad, maar heb ik wel drie, vier
musea bezocht. Ik ben voortdurend bezig met houtsnijwerk. Ik ben steeds op zoek naar
nieuwe technieken en manoeuvres. Ook op internet vind ik geregeld iets. Onlangs is hier een Belgische meubeldesigner gekomen die zijn eigen lijn wou opstarten met houtsnijwerk.
Ik liet hem iets zien van een Amerikaanse leerspecialist dat hem wel beviel. We werken aan een kast waarvan de deuren vol staan met bloemen. Heel leuk om een oud ambacht te combineren met hedendaags design.

MEER INFO OP:

http://www.patrickdamiaens.be 

MEMBER OF  'Pearls of Craftsmanship' quality Label

Gesculpteerde Boiserie en HOUTSNIJWERK voor Lambriseringen

'Het eindproduct is de grote uitdaging'

Houtornamentist Patrick Damiaens is gespecialiseerd in het maken van gesculpteerde boiserie en lambriseringen. Wij ontwerpen voor u de perfecte decoratie , uw gepersonaliseerde wens, of dit nu in gotisch, 17^de of 18^de eeuwse stijl is.

 
Een kamer met lambriseringen voegt karakter en schoonheid aan uw huis.Massief eiken gesneden panelen maken een kamer, bibliotheek of studiekamer uitnodigend, warm en groots.
Een brede waaier van toepassingen in dienst van sfeer, comfort, functie, elegantie en...verbeelding.
Het creëren van een gesculpteerde lambrisering begint aan de tekentafel, steeds vertrekkend vanuit een samenwerkend gedachtegoed met de klant.

Lambrisering in L.XVI stijl.

 
Een van zijn specialiteiten is de Luikse ornamentiek.”Het is onderdeel van de in deze regio veelvoorkomende totaaldecoratie inde achttiende eeuw. Limburg behoorde toen tot het Prinsbisdom Luik . 

‘De Luikse stijl’ is een lokale interpretatie van Franse hofstijlen, maar steeds met eigenheid en identiteit in de uitvoering. Zo is de Luikse ornamentiek gedetailleerder en verfijnder.”
 Dit betekent onder meer dat de ornamentist heel creatief moet zijn om het karakter en de expressie vast te leggen. 
Ook resulteert dit in decoratieve toepassingen die nooit te zwaar overkomen , eerder geraffineerd. “Door die verfijning is het een heel delicate job. 
Ik werk meestal in een houtdikte van 2,5 tot 5 millimeter.” ( voor meubilair) Voor een lambrisering is dat tussen de 1,5 tot 2 cm.

Houtsnijwerk op lambrisering

Lambrisering voor badkamer

 

Zelf heb ik me toegelegd in het ontwerpen , versieren en sculpteren van ornamenten en werk nauw samen met vakmensen die het constructieve deel voor zich nemen.

 Een eigen fabrikaat volgt de voedingsbodem van deze samenwerking, het eindproduct is de grote uitdaging.

Voor meer informatie: www.patrickdamiaens.be

Patrick Damiaens is Member of 'Pearls of Craftsmanship' 

HOUTBEELDHOUWER ,Houtornamentist Patrick Damiaens

 Een zeldzaam kunstambacht

Het Belgische “Luikse meubel” met zijn typische ornamentiek is ongetwijfeld voor de kenner het meest geraffineerde stijlmeubel in zijn soort.
Het blijft een hele gave en uitdaging voor zowel meubelmaker als ornamentist om deze 18e eeuwse
kunsttak op het hoogste niveau te houden.

Het creëren van een ‘Luiks meubel’ begint aan de tekentafel. Elk technisch detail, lijstwerk en ornamentale
decoratie wordt op ware grootte getekend.
Met respect, geduld en veel vakmanschap sculpteert de ornamentist elk motief tot hij de juiste expressie
en karakter vastgelegd heeft.

Elk meubel, uitvoering en toepassing is dan ook uniek en wordt geen tweede keer op dezelfde wijze vervaardigd. Zo verkrijgt elke creatie een tijdloze en exclusieve uitstraling en zal altijd een bepaalde
waarde blijven uitstralen voor mensen die hun interieur willen sieren met de hoogste graad
van handwerk.

 

 Ontwerp en artisanale vervaardiging van houtsnijwerk en ornamenten

Reproducties en eigen creaties in de 18de eeuwse Luikse Meubelstijl

MEER INFO WEBSITE:

RESTAURATIE van de Kansel in de St-Annakerk te Brugge

Een nieuwe duif  voor het klankbord  van de preekstoel.

St-Annakerk in Brugge

De Sint-Annakerk heeft een bewogen geschiedenis. De Sint-Annaparochie was oorspronkelijk een deel van de Sint-Kruisparochie dat binnen de veilige stadsomwalling van 1297 lag en zelfstandig werd in 1668. De eerste laatgotische driebeukige kerk werd tijdens het Calvinistisch bewind in 1581 afgebroken.

 Tussen 1607 en 1621 werd met de oude materialen en nieuwe gotische kerk gebouwd in de vorm van een zaalkerk. 

Daarvan is slechts de ranke toren in de oorspronkelijke vorm bewaard, want reeds vlug onderging de kerk een barokke gedaanteverandering.
 In 1657 werd het houten gewelf vervangen door een gemetste vout in de eigen barokvorm en kregen de vensters een gedrukte boog. In die tijd kreeg de kerk een uitzonderlijke barokke aankleding. 

Wie met het gevoel van een eenvoudige dorpskerk binnenkomt, staat verbaasd over de barokke weelde van het interieur, waardoor de Sint-Annakerk van de Bruggelingen de titel van ‘salonkerk’ kreeg. 

Die fierheid steunt ook op het feit dat de parochianen van die toen arme stadswijk zelf hun nieuwe kerk en haar meubilair hebben bekostigd. 

Uit de overvloed stellen wij enkele merkwaardigheden voor, en laten de andere over aan uw belangstelling tijdens uw bezoek. De koperen centrale kroonluchter is nog de originele.

Centraal in het muurbeschot van de rechterkant staat de barokke preekstoel (1670) gebeeldhouwd door Maarten Moenaert.

Vóór het Concilie van Trente had de homilie van de priester plaats bij een ambo of een lezenaar bij het altaar of aan de deur van de koorafsluiting. Omdat de Katholieke Hervorming de nadruk legde op het geloofsonderricht, werd een preekstoel geplaatst tussen het volk, dat zich voor de preek naar de predikant richtte.

Kansel van de St-Annakerk

De preekstoel bestaat uit een trap, een steunblok, een kuip en een klankbord. Een barokke preekstoel werd op zeer verschillende wijze met allerlei geloofssymbolen versierd. Predikanten maakten van die beeldentaal veelvuldig gebruik, zodat de gelovigen niet alleen genoten van het woord maar ook van het oog.

De steunblok van de preekstoel wordt gevormd door drie in elkaar gestrengelde engeltjes, een meesterstuk van kennis en uitwerking.

Symboliek : De duif in  het klankbord, dat zich ongemeen breed uit boven de kuip uitstrekt, symboleert  de H. Geest,  de duif onder het klankbord, die rondom zijn krachtige stralen de goddelijke genade uitzendt.

Dit is de nieuwe duif  voor het klankbord van de preekstoel. ANNO 2012

Ze zal ook nog verguld worden

Restauratie Duif  Klankbord

Detail Duif Klankbord

 Restauratie en Reconstructie van ornamenten in hout, houtsnijwerk

http://www.patrickdamiaens.be